zondag 18 september 2011

Jan Swammerdam (1992)

Glossarium Jan Swammerdam

Afbeelding. Niet overgeleverd. Op Rembrandts ‘Anatomische les’ is de man met het perkament (chirurgijn Hartman Hartmansz) met ~ geïdentificeerd. Jan Stolker maakte er een vervalsing van.
Aristoteles. Dacht dat metamorfose gevolg was van plotselinge ontwikkeling. Door ondoorzichtig omhulsel omgeven pop zag hij als ei met vormloze substantie.
Arts. Na studie geneeskunde (1661-1663) beroep van ~, nooit gepraktiseerd.
Bekennen, Kleur. ‘ik moet verhuysen van mijn vader, die bij mijn suster en haar man blijft wonen, soo dat ik van voor neemen ben op het lant te gaan, indien dat ik by tijts, geen conclusie heb.’ (brief van ~ op 41-jarige leeftijd)
Biografie. Reductie door interpretatie. Verzameling trefwoorden.
Blasius, Gerhard. Gewoon hoogleraar in 1666, stadbibliothecaris in 1670.
Blind, Half. Werd ~ volgens Oek de Jong van het staren in de microscoop (gevolg), pogend in iets buiten zichzelf bestaands God te vinden (oorzaak). De vinger Gods in een luis.
Boek. Volgens ~ metafoor van natuur: ‘een geduurigh opgeslagen boeck gelijk.’
Boek, Dooie Dat. Idee van Thijssens Kees de jongen, een dooie diender pur sang, bij een werk ‘over bijen en mieren.’
Boerhaave, Herman. Eerste biograaf van ~, bezorger van ~ tweedelige Bijbel der Natuure (1737/38). Religieus dichterlijke aspect van ~ is hieruit weggelaten.
Bourignon, Antoinette. Van oorsprong katholiek. Kruising tussen Berendien uut Wisp en Jenny Goeree. Eigende zich met instemming van ~ status toe van personage uit Openbaringen 12:1-6. Vond dat ware christenen vader, moeder en zichzelf moesten haten.
Brieven. Schreef ~ regelmatig. Verzoeken erin werden niet altijd gehonoreerd, ook omdat ze soms de plaats van bestemming niet bereikten: ‘so ben se niet int vagevier maar in de hel geraakt.’